Littekens

Hoe ontstaan littekens?

Problematische littekens ontstaan als de wondgenezing wordt verstoord. Zo’n verstoring kan verschillende oorzaken hebben, zoals een infectie, een slechte algehele conditie of een slechte doorbloeding van het wondgebied. Bovendien genezen wonden op sommige plaatsen van het lichaam moeilijk.

Om te kunnen begrijpen hoe een litteken ontstaat, is het belangrijk iets te weten over het verloop van wondgenezing. Een wond geneest in drie fasen:

• Fase 1,  de ontstekingsfase: duurt één tot vier dagen vanaf het ontstaan van de wond. Tijdens deze fase reinigt het lichaam de wond en begint de eigenlijke wondgenezing waarbij littekenweefsel en collagene vezels worden aangemaakt.
• Fase 2,  de regeneratiefase: duurt van de vierde tot de eenentwintigste dag. Bloedvaatjes, collagene vezels, lymfevaatjes en zenuwen gaan zich in deze fase herstellen.
• Fase 3, de rijpingsfase: begint de eenentwintigste dag en kan een jaar (of langer) duren. In deze fase ontstaat er een evenwicht tussen de aanmaak en afbraak van collagene vezels. Het litteken wordt minder rood, oppervlakkiger en soepeler.

Welke soorten littekens zijn er?

We onderscheiden de volgende littekens:

• ‘Gewoon’ litteken:
  Bij de meeste mensen geneest een wondje normaal. Er blijft dan een ‘gewoon’ litteken over in de vorm van een smal streepje. Dit streepje kan wit van kleur worden of juist donkerder dan de normale huidskleur.
• Atrofisch litteken:
  De huid onder het litteken is afgenomen. Het litteken is vaak erg dun en ingetrokken.
• Hypertrofisch litteken:
  Brede, roze littekens. Bij een hypertrofisch litteken is te veel collageen weefsel gevormd. Een hypertrofisch litteken ligt boven de huid.
• Keloïdaal litteken:
  Deze zijn te vergelijken met hypertrofische littekens maar ze groeien over de grenzen van het wondgebied heen. Keloïdale littekens ontstaan veelal na een trauma en komen meer dan gemiddeld voor bij negroïde mensen.

Wat kan de huidtherapeut voor jou betekenen?

De huidtherapeut kan problemen behandelen die zich kunnen voordoen bij een litteken: hypertrofie (collageenophoping), roodheid, pijn, jeuk, verkleuring, verharding, verkleving, slechte doorbloeding, bewegingsbeperking en oedeem (vochtophoping). Kijk voor meer informatie bij littekentherapie.

Wordt de behandeling vergoed?

Behandeling van een zieke of beschadigde huid is het specialisme van de huidtherapeut. Om een beroep te kunnen doen op een huidtherapeut is een verwijzing van een arts of specialist nodig. De vergoedingen voor behandelingen door een huidtherapeut verschillen sterk. Ze zijn afhankelijk van de soort behandeling en de soort verzekering. Je moet in veel gevallen aanvullend verzekerd zijn om voor vergoeding in aanmerking te komen. Jouw zorgverzekeraar kan je precies vertellen welke rechten op vergoeding jij hebt.